พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต [3. ตติยปัณณาสก์] 3. ปริสุทธวรรค 1. ปฐมสูตร
3. ปริสุทธวรรค
หมวดว่าด้วยธรรมที่บริสุทธิ์
1. ปฐมสูตร
สูตรที่ 1 ว่าด้วยธรรมที่บริสุทธิ์
[123] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้ เป็น
ธรรมที่บริสุทธิ์ผุดผ่อง เว้นวินัยของพระสุคต1แล้วย่อมไม่มี
ธรรม 10 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. สัมมาทิฏฐิ (เห็นชอบ) 2. สัมมาสังกัปปะ (ดำริชอบ)
3. สัมมาวาจา (เจรจาชอบ) 4. สัมมากัมมันตะ (กระทำชอบ)
5. สัมมาอาชีวะ (เลี้ยงชีพชอบ) 6. สัมมาวายามะ (พยายามชอบ)
7. สัมมาสติ (ระลึกชอบ) 8. สัมมาสมาธิ (ตั้งจิตมั่นชอบ)
9. สัมมาญาณะ (รู้ชอบ) 10. สัมมาวิมุตติ (หลุดพ้นชอบ)
ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้แล เป็นธรรมที่บริสุทธิ์ผุดผ่อง เว้นวินัย
ของพระสุคตแล้วย่อมไม่มี
ปฐมสูตรที่ 1 จบ
เชิงอรรถ :
1 วินัยของพระสุคต หมายถึงธรรมที่พระสุคตแสดง ซึ่งมีความงามในเบื้องต้น มีความงามในท่ามกลาง
และมีความงามในที่สุด ประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถและพยัญชนะบริสุทธิ์ บริบูรณ์ ครบถ้วน คำว่า
สุคต เป็นพระนามของพระพุทธเจ้า มีความหมายหลายนัยดังนี้คือ (1) เสด็จไปงาม คือบริสุทธิ์ ได้แก่
ดำเนินไปด้วยอริยมรรคมีองค์ 8 (2) เสด็จไปยังสถานที่ดี คืออมตนิพพาน (3) เสด็จไปโดยธรรม คือไม่กลับ
มาหากิเลสที่ทรงละได้แล้ว (4) ทรงตรัสไว้โดยธรรม คือตรัสพระวาจาที่ควรในฐานะที่ควรเท่านั้น (วิ.อ.
1/1/108 และดู องฺ.จตุกฺก. 21/160/167-169)
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต [3. ตติยปัณณาสก์] 3. ปริสุทธวรรค 3. ตติยสูตร
2. ทุติยสูตร
สูตรที่ 2 ว่าด้วยธรรมที่ให้เกิดธรรม
[124] ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้ ที่ยังไม่เกิดขึ้นย่อมเกิดขึ้น เว้น
วินัยของพระสุคตแล้วย่อมไม่เกิดขึ้น
ธรรม 10 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. สัมมาทิฏฐิ ฯลฯ1 10. สัมมาวิมุตติ
ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้แล ที่ยังไม่เกิดขึ้นย่อมเกิดขึ้น เว้นวินัยของ
พระสุคตแล้วย่อมไม่เกิดขึ้น
ทุติยสูตรที่ 2 จบ
3. ตติยสูตร
สูตรที่ 3 ว่าด้วยธรรมมีผลมาก
[125] ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้ เป็นธรรมมีผลมาก มีอานิสงส์
มาก เว้นวินัยของพระสุคตแล้วย่อมไม่มี
ธรรม 10 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. สัมมาทิฏฐิ ฯลฯ 10. สัมมาวิมุตติ
ภิกษุทั้งหลาย ธรรม 10 ประการนี้แล เป็นธรรมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก
เว้นวินัยของพระสุคตแล้วย่อมไม่มี
ตติยสูตรที่ 3 จบ
เชิงอรรถ :
1 ฯลฯ ที่ปรากฏในข้อ 124 ถึงข้อ 131 นี้ ดูความเต็มในข้อ 123 (ปฐมสูตร)
